Glokom Nedir ?
Glokom, göz içi basıncının yüksek olmasıdır. Bu yüksek basınç göz sinirini (optik sinir) olumsuz etkileyebilr. Optik sinirin görevi, gözle görülen görüntüleri beynin görme merkezine göndererek, bireyin görmesini sağlamasıdır. Optik sinir hasarlı olduğunda görme kayıpları, hatta körlük riski dahi vardır.
Glokom Sebepleri
Gözün içersinde gözü besleyen göz içi sıvısı yapılmaktadır. Bu sıvı gözün içinde boşaltım açısı adı verilen bir kanaldan gözü terketmektedir. Glokom hastalığında, bu boşaltım kanalında meydana gelen tıkanıklıklar, göz içi sıvısının göz içersinde birikmesine ve göz içi basıncının yükselmesine neden olmaktadır.
Glokom Risklerine Kimlerde Dikkat Edilmelidir ?
Kalıtım önemlidir ; yakın akrabalarınızda glokom hastalığı varsa, glokom riski sizde de artmıştır. Glokom riski genellikle kırk yaşını geçince başlar. Diğer risk faktörleri : yüksek göz içi basıncı, göz yaralanmaları ve göz ameliyatları, ince kornea, şeker / tansiyon ve kalp hastalığı, optik sinir sorunları, kortizonlu ilaç kullanımıdır.
Glokom Tipleri : Geniş Açı
Glokom dört tip olabilir.En yaygın tipi geniş açılı glokomdur. Tüm glokom hastalarının yüzde doksanı geniş açılı tiptedir. Göz içi sıvısının boşaltım kanalı girişinde bozukluk yotur, ancak, sorun boşaltım kanallarının derinliklerindedir. Bu tip glokom yavaş ve sinsi başlar. Başlangıçta belirti vermediği için hasta bunu farkedemez.
Glokom Tipleri : Açı Kapanması
Bu tip glokom, boşaltım kanalındaki açı kapanıp tıkandığında meydana gelir. Bu durumda göz içi sıvısı göz içinde birikir ve göz içi basıncı süratle yükselir. Hastanın gözünde şiddetli ağrı, bulantı , kusma ve görme azalması olur. Bu hastalar genellikle şiddetli göz ve baş ağrısı ile hastanelerin acil bölümlerine baş vururlar .
Glokom Tipleri : Normal Basınçla Seyreden
Bazı insanlarda göz içi basıncı normal olmasına karşın göz siniri hasarı olur. Bunun sebebi tam bilinmemektedir. Bu durum belki göz sinirinin çok hassas olmasından ya da kan damarları ile iyi beslenmsinde bir sorun olmasından ortaya çıkabilir. Bu durumda doktorlar, göz içi basıncını hassas gözlere göre ayarlarlar.
Glokom Tipleri : Doğumsal
Nadiren yeni doğan bebeklerde görülen bir durumdur. Bu, boşaltım sisteminin ana karnında tam gelişmemesinden kaynaklanır. Bu durumdaki bebeklerin gözleri normale göre daha iri olur. Erken tanı ve erken cerrahi tedavi ile bu bebeklerin gözleri normale döner.
Belirtiler Nelerdir ?
Geniş açılı ve normal basınçla seyreden glokom tipleri sinsi ilerlediklerinden, ilk belirti verdiklerinde hastalık ilerlemiş olabilir. Tedavi edilmezse görme (özellikle yanlarda) azalabilir. İleri durumlarda tünelden bakmaya benzeyen, sadece merkezi bir görüntü olabilir.
Glokom Testleri
Glokom hastalığını erken yakalamanın yolu düzenli göz muayeneleridir. Rutin göz muayenesinde doktorlar muhtelif testler yaparlar :
Göz içi basıncı ölçümü
Çevresel (yandan) görme testi
Kornea kalınlığı (pakimetri)
Göz siniri tetkiki
Boşaltım sistemi tetkiki
Glokom Tedavisi : İlaç
Glokom tedavisinde göz damlaları veya ağızdan alınan ilaçlar faydalı olmaktadır. Genellikle göz damlaları tercih edilmektedir. Bu ilaçlar göz içi sıvı üretimini azaltmakta ve kanallardan boşaltımı arttırmaktadır. Bu ilaçları her gün kullanmak gerekir. İlaçlar gözlerde kızarma, batma ya da ağrı gibi yan etkilere neden olursa bunu doktora bildirmek uygun olur.
Glokom Tedavisi : Laser
Bazı durumlarda laser trabeküloplasti adı verilen operasyon gerekli olabilir. Bu müdahale boşaltım kanallarına yardımcı yeni kanallar oluşturmaktadır. Glokom her iki gözde varsa, laser tedavisi her göze ayrı seanslarda yapılır. Laser tedavisi hastayı ömür boyu korumayabilir. Zaman içinde laser tedavisinin tekrarlanması gerekebilir.
Glokom Tedavisi : Ameliyat
Eğer ilaç tedavisi ve laser uygulaması göz içi basıncını yeteri kadar düşüremezse, trabekülektomi adı verilen bir operasyon gerekli olabilir. Bu operasyonda doktor, gözün beyaz kısmına, göz içi sıvısının boşalabileceği yeni bir kanal yaratır. Hastaların yarısında bu operasyon ömür boyu yeterli olur. Hastaların diğer yarısına ise ikinci bir ameliyat gerekli olabilir.
Görme Yeteneğinizi Koruyun
Glokom hastalığı olan hastaların yarısı bunun farkında değildir. Görme kaybı yaşamamanız için aile öyküsünü ve diğer bazı riskleri bilmek gerekir. Her yıl göz kontrolü yaptırmak uygundur. Muayenede doktorunuz glokom tanısı koyarsa onun düzenlediği tedaviye uymak gerekir.
Beklentiler Ne Olmalıdır ?
Göz damlaları, operasyon ve diğer tedaviler göz içi basıncınızı kontrol altında tutabilir ve ömür boyu sizi görme kaybından koruyabilir. Tedaviye ve doktor takiplerine ömür boyu devam etmek gerekir. Doktorun uygun gördüğü aralıklarda kontrole gitmek, görme yeteneğinizin ömür boyu muhafaza edilmesi için önem arz eder.
